O sistema económico español conta con institucións ineficientes desde hai décadas. Estas ineficiencias non só estaban ocultas baixo os efectos dunha burbulla inmobiliaria como a que vivimos, senón que ademais resultaban idóneas para que se continuará inflando o ladrillazo. O sistema fiscal, que gravaba a compravenda de vivendas, era perfecto para recadar baixo a burbulla inmobiliaria, o que nos permitiu ter os primeiros superávit fiscais desde a democracia (nos anos 2005, 2006 e 2007). A contratación temporal abusiva era perfecta para construír casas, o que nos permitiu alcanzar por primeira vez unha taxa de paro inferior á media europea (por baixo do 8%). E así, suma e segue. A realidade é que, tras explotar a burbulla, as reformas pendentes seguen estando onde estaban. fose mellor facelas antes, pois agora non só temos que afrontar esas reformas para modernizar o país, senón tamén temos que reparar as "desfeitas" que a burbulla provocou.
Hoxe quérome centrar no que desde o meu punto de vista é o maior reto que temos por diante: reparar o capital humano danado por culpa da burbulla inmobiliaria. Todo o mundo fala da necesidade de limpar os balances bancarios, inxectando neles capital, para que poida volver fluír o crédito. Pero, que sucede co capital humano danado durante a crise? Quen o repara?
Durante a burbulla inmobiliaria, moitos mozos abandonaron os estudos de forma prematura, sen ter nin sequera completado o ensino obrigatorio, para traballar no sector da construción. Agora, unha vez picada a burbulla, fóronse ao paro e atópanse cun capital humano insuficiente para poder reconducir a súa vida laboral a outro sector distinto con mellor futuro.
Cantos son estes mozos en paro e sen formación? Se miramos aos datos da última EPA (terceiro trimestre 2012), atopámonos que existen 926.007 mozos menores de 29 anos que non completaron os estudos obrigatorios. Pero o que é máis grave: deles, hai 808.040 que non están levando a cabo ningunha acción formativa, xa sexa na educación regulada ou non regulada. Non esquezamos que sen a formación básica é moi difícil que consigan atopar un traballo.
Os datos son desalentadores, máxime se temos en conta que o tempo aquí é crucial. Cantos máis meses estean en paro e sen formarse, máis difícil será a súa reciclaxe profesional. Ou actuamos con rapidez e determinación ou é posible que moitos deles perdámolos para sempre.
Non hai gasto máis produtivo que investir no capital humano de todos estes mozos. Se con iso conseguimos mellorar a súa empregabilidade, imaxinen o efecto sobre o seu salario ao longo de toda a súa vida laboral. Todo iso é que o nosa economía vai perder se non o facemos.
Para concluír, quero facer unha reflexión, recoñezo que algo ventaxista. É posible que nunhas semanas cando se anuncie (se é que se fai) a non revalorización das pensións coa inflación de novembro, todo o mundo sentirase moi indignado, encheranse portadas dos xornais, encheranse os debates de voces clamando xustiza, as radios, as televisións... Pero mentres tanto, levamos xa cinco anos de crises e ninguén fai nada para solucionar o problema deste millón de mozos, que corre o risco de converterse nunha auténtica xeración perdida. Por que ocorre isto? Non o sei: quizá porque son novos.
Artigo publicado por J. Ignacio Conde Ruiz en el diario.es o 28/11/2012
Ningún comentario:
Publicar un comentario